معرفی مسجد ایاصوفیه استانبول | Hagia Sophia Museum
مسجد ایاصوفیه استانبول یکی از شناخته شده ترین و بزرگ ترین مسجد در جهان است. این مسجد یکی از بارزترین نماد های شهر استانبول در تمامی عصرها می باشد. قدمت ، سبک معماری و شکوه جلال این مسجد در سراسر جهان زبانزد خاص و عام بوده است. بعض از گردشگران و جهانگردان در جهان از این مسجد به عنوان هشتمین عجایب در جهان نام می برند. این شاهکار معماری یکی از بزرگ ترین گنبد در جهان را در خود جای داده است. این مسجد باشکوه هم برای مسلمانان ، به عنوان یکی از معروف ترین مسجد در جهان اسلام و هم برای مسیحیان به عنوان یادگار بزرگ ترین کلیسا در زمان امپراتوری رم شرقی مورد احترام و تحسین قرار گرفته است. موزه ایاصوفیه با چهار مناره و گنبد زیبا و باشکوه خود در مرکز شهر استانبول خودنمایی می کند. آژانس های های مسافرتی بازدید از این مسجد را در برنامه گشت روزانه تور استانبول قرار می دهند.
تاریخچه مسجد ایاصوفیه استانبول | History of Hagia Sophia Museum
تاریخچه مسجد ایاصوفیه به سه قسمت عصر بیزانس ، عصر عثمانی و عصر حاضر تقسیم می شود. که به صورت مختصر به توضیح آن ها می پردازیم.
مسجد ایاصوفیه استانبول در عصر بیزانس | Hagia Sophia Museum in Byzantium era
در قرن چهارم میلادی کنستانتین یکم امپراتور رم شد و بر خلاف دیگر امپراتوران روم دین مسیحیت را دین رسمی روم نامید و قسطنطنیه را پایتخت جدید رم اعلام کرد. با شکل گیری و گسترش امپراتوری روم شرقی و رواج دین مسیحیت در حکومت نوپای بیزانس ، نیاز به داشتن یک کلیسای جامع و نماد مسحیت احساس می شد. سرانجام به دستور کنستانتین دوم این کلیسا ساخته شد که به خاطر ابعاد برگ آن به کلیسای بزرگ معروف شد. این کلیسا در اوایل ساخت خود درشورش های محلی به آتش کشید شد. پس از پایان شورش ها به دستور امپراتور روم شرقی بازسازی و گسترش یافت. ساختمان اصلی ایاصوفیه بارها توسط زلزله و جنگ های مختلف تخریب وبازسازی شد تا در قرن سیزدهم میلادی برای آخرین بار در توسط حکومت روم شرقی به مرمت و بازسازی این بنا پرداختند
مسجد ایاصوفیه استانبول در عصر عثمانی | Hagia Sophia Museum in Ottoman era
در قرن چهادهم میلادی و با شکست امپراتوری روم شرقی و سقوط آن به دست ترکان مسلمان این کلیسای بزرگ به مسجد تبدیل شد از این واقعه در تاریخ به عنوان بزرگترین ضربه ، به جامعه مسیحیت جهان یاد می شود. مسجد ایاصوفیه اولین مسجد امپراتوری عثمانی اطلاق می شود. دراوایل تشکیل حکومت عثمانی تغییرات و باز سازی های بسیاری در این مسجد انجام شد و ایاصوفیه را از یک ویرانه به یک مسجد باشکوه و زیبا تبدیل کردند. در قرن پانزدهم میلادی به دستور سلطان سلیم دوم بار دیگر این مسجد بازسازی و گشترش یافت دو مناره بزرگ به این مجموعه اضافه شد و هلال طلایی در بالای گنبد نصب گردید. این تعمیرات و بازسازی گسترده زیر نظر معمار بزرگ عصر عثمانی سینان انجام شد که تا سال ها بعد مسجد ایاصوفیه را در برابر زلزله و دیگر حوادث های طبیعی مقاوم کرده بود. در قرن هفدهم میلادی فضای داخلی ایاصوفیه فرسوده و از بین رفته بود. به دستور سلطان احمد سوم علاوه بر باز سازی فضای داخلی مسجد ، مدرسه قرآنی ، کتابخانه و آشپزخانه یه این مجموعه اضافه شد. مهم ترین بازسازی و نوسازی انجام شده مسجد ایاصوفیه استانبول در قرن هجدهم میلادی صورت گرفت از فضای داخلی و خارجی مسجد گرفته تا باز سازی و مرمت مناره ها و دیگر بخش ها در این قرن انجام شد. این تغییرات چنان گسترده وکلی بود که در سال 1849 میلادی به دست سلطان عبد المجيد اول بار دیگر ایین مسجد افتتاح شد.
مسجد ایاصوفیه استانبول در عصر حاضر | Hagia Sophia Museum in new age
در قرن بیستم میلادی و با فروپاشی امپراتوری عثمانی و تاسیس جمهوری ترکیه ، به دستور آتاتورک مسجد ایاصوفیه به موزه تبدیل شد. فرش های موزه ایاصوفیه برداشته شد و برای اولین بار پس از قرن ها کاشی کاری های کف ایاصوفیه نمایان شد. سقف ها ، دیوارها ، کاشیکاری های که در قرن ها پیش برای زیباسازی های فضای داخلی مسجد ایاصوفیه مور استفاده قرار گرفته بود همگی بازسازی شده و در دهه سی میلادی برای بازدید عموم بازگشایی شد موزه ایاصوفیه یکی از میراث های فرهگی ترکیه می باشد که نمایده شکوه و جلال این شهر در تمامی عصرها می باشد موزه ایاصوفیه در سازمان جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. همه ساله هزاران گردشگر از سراسر جهان برای بازدید از این بنای تاریخی بی نظیر به ترکیه سفر می کنند. موزه ایاصوفیه یکی از بهترین و محبوب ترین جاذبه گردشگری استانبول به شمار می رود.
معماری مسجد ایاصوفیه استانبول | Hagia Sophia design
مسجد یا موزه ایاصوفیه داردی معماری جالبی است از طرفی به عنوان آخرین بازمانده معماری امپراتوری بیزایس یا رم شرقی است و از طفی دیگر شکوه و جلال معماری عثمانی که خود شاخه ای از معماری ایرانی ، اسلامی است را در ظاهر دارد. این سبک معماری نمایانگر فرهنگ دو گانه ترکیه امروزی است. معماری مسجد ایاصوفیه استانبول دارای سه بخش عمده است که در ادامه به توضیح آن می پردازیم.
شبستان مسجد ایاصوفیه استانبول | Hagia Sophia interior
در فضای داخلی تمامی مساجد قسمتی وجود دارد به نام شبستان ، مسجد ایاصوفیه استانبول هم از این قاعده مستثنی نیست. شبستان های فضا های سرپوشیده است که به صحن مسجد راه دارد. شبستان مسجد ایاصوفیه استانبول با گنبد اصلی این مسجد پوشیده شده است.
گنبد مسجد ایاصوفیه استانبول | Hagia Sophia dome
گنبد مسجد ایاصوفیه یکی از مشهورترین و خاص ترین گنبد های ساخته شده در جهان است. نوع معماری شگفت انگیز این گنبد باعث شده تا وزن کنبد به طور منظم به پایین ساختمان فشار بیاورد این گنبد در قرن پنجم میلادی در زلزله فرو ریخت و در همان قرن گنبد جدیدی جایگزین گنبد قبلی شد. گنبد مسجد ایاصوفیه چندین بار بازسازی شد که مهم ترین آن ها در قرن هجدهم و دهه سی میلادی انجام شد.
مناره های مسجد ایاصوفیه استانبول | Minaret Hagia Sophia
مناره های مسجد ایاصوفیه در عصر عثمانی به این مسجد اضافه شد و در طراحی اصلی این مجموعه وجود نداشت جنس این مناره ها از سنگ آهک سفید است و فقط یکی از این مناره ها با آجر قرمز ساخته شده است این مناره های در سده های پانزده ، شانزده و نوزده میلادی ساخته و به مسجد ایاصوفیه استانبول اضافه شده است.
